โรคเสพติดการพนัน

วิธีการป้องกันและรักษาโรคเสพติดการพนัน

การเสี่ยงโชคเป็นสิ่งที่ทุกคนรู้จักดีเนื่องจากการเสี่ยงโชคเป็นหนึ่งในหนทางลัดที่จะทำให้เราได้ในสิ่งที่เราต้องการทั้งเงินทอง หรือวัตถุต่าง ๆ เช่น การเล่นหวย แน่นอนว่าการเสี่ยงโชคบางครั้งก็มาในรูปแบบของคำว่า “การพนัน” ในรูปแบบผิดกฎหมาย เช่น หวยใต้ดิน พนันบอล และด้วยรางวัลที่ได้ทำให้หลายคนเกิดอาการติดการพนันต้องเล่นตลอดไม่สามารถหักห้ามใจตนเองได้ จนเกิดเป็น “โรคเสพติดการพนัน” นั่นเอง

โรคเสพติดการพนัน คืออะไร

เป็นหนึ่งในโรคทางจิตเวช ผู้ที่เป็นโรคนี้จะไม่สามารถบังคับตนเอง หรือต่อต้านต่อปัจจัยที่ทำให้เกิดความอยากเล่นการพนัน และจะสนใจหมกมุ่นอยู่กับการพนันเสียเป็นส่วนใหญ่ และเมื่อผิดหวังกับผลลัพธ์ที่ได้จะทำให้มีอาการข้างเคียงเกิดขึ้น เช่น อาการซึมเศร้า ดื่มสุรา และอาจรุนแรงถึงขั้นใช้สารเสพติด หรือจะเป็นปัญหาชีวิตในด้านต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นทั้งการงาน การเรียน หรือชีวิตครอบครัว เป็นต้น

เกณฑ์การวินิจฉัย อาการหรืออาการแสดงของการติดการพนันตามเกณฑ์การวินิจฉัยของAmericanPsychiatric Association มีดังนี้ (โดยได้จัดลำดับเป็นคำย่อ WAGER OFTEN เพื่อให้สะดวกในการจดจำได้ง่ายๆ)

1. Withdrawal – รู้สึกกระสับกระส่ายหรือหงุดหงิดง่ายเวลาพยายามหยุดหรือลดการเล่นพนัน
2. Affect significant relationship – ความสัมพันธ์กับบุคคลสำคัญ โอกาสในด้านการงาน การเรียน หรืออาชีพเสียไปเพราะการพนัน
3. Goal is to get even by chasing – หลังจากเสียเงินพนันแล้ว ได้พยายามที่จะกลับไปเล่นเพื่อเอาเงินคืนบ่อยครั้ง
4. Escape – เล่นการพนันเพื่อหาทางออกจากปัญหา หรือให้มีความรู้สึกที่ดีขึ้นจากความรู้สึกไม่สบายใจ
5. Rescue–ต้องให้บุคคลอื่นหาเงินมาช่วยให้พ้นจากการเป็นหนี้พนัน
6. Outside the laws – ทำผิดกฎหมาย เช่น ปลอมแปลงเอกสาร ขโมยของ เพื่อให้ได้เงินมาใช้หนี้พนัน
7. Failure to control – พยายามที่จะควบคุม ลด หรือ หยุดการเล่นพนันแต่ทำไม่สำเร็จบ่อยครั้ง
8. Tolerance – พนันด้วยการเพิ่มปริมาณเงินมากขึ้นเรื่อยๆ เพื่อให้คงความรู้สึกตื่นเต้นเช่นเดิมไว้
9. Evades telling the truth – โกหกครอบครัว แพทย์ผู้รักษา หรือ บุคคลอื่นเพื่อปกปิดการเล่นพนันของตนเอง
10. Needs to think about gambling – ครุ่นคิดถึงแต่การพนันอย่างมาก ทั้งเรื่องที่เกี่ยวกับประสบการณ์การเล่นพนันในอดีตของตนเอง ว่าเล่นได้หรือเสียอย่างไร รวมไปถึงการวางแผนล่วงหน้าว่าจะทำอย่างไรให้ชนะในคราวต่อไป หรือ คิดวิธีหาเงินเพื่อจะนำไปใช้ในการพนันครั้งต่อไป

หากมีอาการข้างต้น 5 ข้อหรือมากกว่า แสดงว่าติดการพนัน แต่หากมี 3 หรือ 4 อาการ จัดว่าเป็นผู้มีปัญหาเกี่ยวกับการพนัน และ หากมีเพียง 1 หรือ 2 ข้อ จะจัดเป็นผู้เล่นพนันที่มีความเสี่ยง (at-risk gambler)

ประเภทของการพนันชนิดต่างๆในปัจจุบัน

การพนันหรือการเสี่ยงโชคหมายถึงการเล่นเกมทุกประเภทที่ผู้เล่นต้องวางเงินเดิมพัน ผลลัพธ์คือชนะหรือแพ้ ทำให้มีผลทั้งได้เงินและเสียเงินอย่างคาดเดาไม่ได้ ในปัจจุบันการพนันมีทั้งในรูปแบบของออนไลน์และออฟไลน์ การพนันที่คนไทยนิยมเล่น คือ บาคาร่า ไพ่ป๊อกเด้ง เกมไพ่ชนิดอื่นๆ สล็อตแมชชีน (ตู้เกม) พนันทายผลกีฬา หวยต่างๆ รวมทั้งการพนันเกมคอมพิวเตอร์ (อีสปอร์ต) ด้วย การพนันประเภททายผลการแข่งขันกีฬา เช่น ฟุตบอล นอกจากจะมีเงินหมุนเวียนสูงมากแล้วมีเด็กเยาวชนเล่นเป็นสัดส่วนค่อนข้างสูงด้วย รวมไปถึงการเล่นในสถานคาสิโน เช่น รูเล็ต โป๊กเกอร์ เครื่องเล่นเกมอัตโนมัติ การทายผลสลาก เช่น สลากกินแบ่ง การขูดบัตรเสี่ยงทาย การทายผลกีฬา การเล่นพนันอื่นๆ เช่น การจับฉลาก เกมทอยลูกเต๋า เป็นต้น ล้วนเป็นเกมการพนันทั้งสิ้น

วิธีการสังเกตพฤติกรรมเสี่ยงที่บ่งบอกว่าติดพนัน

สมาชิกในครอบครัวและคนรอบข้างต้องคอยสังเกตพฤติกรรมคนใกล้ชิดของเราว่ามีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปหรือไม่ เช่น การเรียน การงานเสียไปไหม แยกตัวออกไปจากกลุ่มหรือเปล่า หมกมุ่นอยู่กับอะไรเป็นพิเศษ และช่วยตักเตือนให้เขารู้จักเตือนตัวเองและควบคุมตัวเองในการเสพสื่อที่เหมาะสม เพราะปัจจุบันมีสิ่งต่างๆ มากมายที่จะเข้ามายั่วยุและชวนเชื่อ

สำหรับคนที่ไม่แน่ใจว่าตัวเองเข้าข่ายเสพติดการพนันหรือไม่ สามารถใช้แบบคัดกรองการติดการพนันแบบง่ายๆ ประกอบด้วยข้อคำถาม 20 ข้อ โดยหากตอบ “ใช่” ตั้งแต่ 7 ข้อขึ้นไปแสดงว่ามีแนวโน้มที่จะมีปัญหาการเล่นการพนัน ดังนี้

• เวลางานหรือเรียนเสียหายเพราะการพนัน
• การพนันเคยทำให้ชีวิตครอบครัวไม่มีความสุข
• การพนันเคยทำให้เสื่อมเสียชื่อเสียง
• เคยรู้สึกสำนึกผิดหลังจากเล่นการพนัน
• เคยเล่นการพนันเพื่อนำเงินมาใช้หนี้พนัน
• การพนันทำให้ความสามารถมีประสิทธิภาพน้อยลง
• หลังจากเสียพนัน ต้องรีบกลับมาเล่นอีกครั้ง
• หลังจากชนะพนัน ต้องเล่นต่อและเอาชนะให้ได้อย่างรุนแรง
• บ่อยครั้งที่เล่นพนันจนเงินหมดกระเป๋า
• เคยยืมเงินมาเป็นทุนในการเล่นพนัน
• เคยขายของมาเป็นทุนในการเล่นพนัน
• ไม่เต็มใจใช้เงินที่จะใช้เล่นพนันไปซื้อของอย่างอื่น
• การพนันทำให้ไม่ใส่ใจความเป็นอยู่ของตัวเองหรือครอบครัว
• เคยเล่นพนันนานกว่าที่วางแผนไว้
• เคยเล่นการพนันเพื่อหลีกหนีความกังวล
• เคยคิดหรือทำผิดกฎหมายเพื่อนำเงินไปเล่นพนัน
• การพนันทำให้นอนหลับยากขึ้น
• การโต้เถียง ผิดหวัง รู้สึกอึดอัด ทำให้อยากไปเล่นพนัน
• เคยอยากฉลองเรื่องต่างๆ ด้วยกันเล่นพนันสัก 2-3 ชั่วโมง
• เคยทำร้ายตนเอง พยายามฆ่าตัวตายจากการเล่นพนัน

วิธีการป้องกัน โรคเสพติดการพนัน

1. สถาบันครอบครัว ถือว่ามีความสำคัญที่สุดในการสร้างเกราะป้องกันให้เยาวชน การดูแลเอาใจใส่อย่างใกล้ชิดคงไม่เพียงพอ ถ้าไม่แสดงให้บุตรหลานเห็นว่าการเล่นการพนันเป็นตัวนำพาความหายนะมาสู่ครอบครัว ดังนั้นท่าทีของพ่อแม่ผู้ปกครองถือว่าเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องแสดงให้เห็นว่า เอาจริง อย่าทำแค่เพียงขู่ หรือปลงหรือเซ็ง และก็ปล่อยให้ผ่านไป เพราะนั่นจะเป็นตัวแสดงให้เห็นว่าพ่อแม่หรือผู้ปกครองจริงจังด้วย

2. การเอาจริงไม่จำเป็นต้องอาศัยความเกรี้ยวกราด ความรุนแรงก้าวร้าวก็ได้ วิธีการที่นุ่มนวลในการค่อยๆ ทำความเข้าใจ มีความอดทนในการแก้ปัญหาของบุตรหลานที่เกิดขึ้นจะเป็นสิ่งที่ทำให้บุตรหลานที่มีปัญหาเหล่านั้นยังคงอยู่ในสายตาของครอบครัวได้ ดีกว่าใช้ความรุนแรงในการแก้ปัญหาแล้วส่งผลแย่ลงกว่าเดิม

3. ร่วมกันช่วยคิดช่วยแก้ปัญหา เมื่อบุตรหลานเกิดปัญหาจากการเล่นพนัน ถ้าแก้ไม่ได้หรือคิดไม่ออกให้พยายามปรึกษาหน่วยงานภาครัฐที่สามารถให้คำปรึกษาได้ จะดีกว่า เช่น หน่วยงานทางด้านการดูแลสุขภาพจิต หน่วยงานของสถานศึกษา เป็นต้น

4. สนับสนุนให้มีการดึงผู้ติดการพนันออกไปสู่กิจกรรมที่สร้างสรรค์ เช่น การออกกำลังกาย การสร้างกิจกรรมที่ส่งเสริมสัมพันธภาพอันดีให้กับคนในครอบครัว ลดการตำหนิติเตียน แต่หันมาชื่นชม เมื่อบุตรหลานที่ติดการพนันเหล่านั้นสามรถทำสิ่งที่ดีๆและสร้างสรรค์ให้เกิดขึ้นได้

5. สังคมและครอบครัวต้องร่วมมือกันสร้างค่านิยมใหม่ เช่น ค่านิยมของการพอเพียง การ ไม่คิดรวยทางลัด เพราะมีโอกาสจะประสบความสำเร็จได้น้อยกว่าการมีความขยันหมั่นเพียรอย่างแท้จริง ไม่ให้ความสำคัญกับคนที่ดูเหมือนจะเป็นแบบอย่างของเยาวชนแต่ทำตัวไม่ดี

6. ผู้ที่ติดการพนันฝึกเอาชนะใจของตนเองให้ได้บ่อยครั้งและชื่นชมตัวเองทุกครั้งที่ทำสิ่งเหล่านี้ได้ เมื่อทำทุกวิถีทางไม่ได้แล้ว อีกหนทางหนึ่งที่พอจะช่วยบรรเทาได้ก็คือการมาปรึกษาบุคลากรทางด้านสุขภาพจิต ที่สถานบำบัด DAY ONE REHABILITATION CENTER มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางที่หลากหลาย ที่จะสามารถบำบัดและลดความรุนแรงของโรค ให้อาการดีขึ้นและกลับสู่สังคมอย่างมีประสิทธิภาพ

สนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
99/1 หมู่ 6 ตำบล ศรีจุฬา อำเภอ เมืองนครนายก จังหวัด นครนายก 26000
064-645-5091
[email protected]
จันทร์ – อาทิตย์: 9.00 -17.00